Буш ҳақида.

*АҚШнинг собиқ президенти катта Жорж Буш вафот этди*

АҚШнинг собиқ президенти катта Жорж Буш 94 ёшида вафот этди. Бу ҳақда The Washington Post нашрига таяниб, «ТАСС» хабар берди. ТАССга таяниб daryo.uz хабар бераяпти.
https://daryo.uz/k/2018/12/01/aqshning-sobiq-prezidenti-katta-jorj-bush-vafot-etdi/?utm_source=Telegram_Bot

Унинг турмуш ўртоғи Барбара Пирс ҳам шу йили, олдинроқ ҳаётдан кўз юмганди.

Жорж Буш АҚШнинг 41-президенти бўлган. Ўғли кичик Жорж Буш АҚШнинг 43-президенти, яна бир ўғли Жеб Буш Флорида губернатори лавозимини эгаллаган.

Катта Жорж Буш АҚШ президентлигига 1988 йилда икки муддат ва саккиз йиллик президентилигидан кейин "тахт"ни бўшатган Роналд Рейгандан кейин сайланган эди. У республикачилар партиясидан номзод бўлган.

Катта Буш бор йўғи бир муддат, тўрт йил АҚШга президентлик қилди ва 1992 йилда ўтказилган сайловларда демократлар вакили Билл Клинтонга ютқазиб қўйди.
Катта Бушнинг номи кўпроқ унинг 1990 йилда Ироққа қарши олиб борган уруши билан эсланади. Ўшанда Ироқ президенти Саддам Ҳусайн ўзига қўшни бўлган Қувайт давлатини босиб олади. Бунга сабаб Қувайтда катта заҳираларга эга бўлган кўплаб нефть конлари борлиги эди. Ўшанда Саддам Ҳусайн бир нарсани ҳисобга олмай хато қилган эди. У ҳам бўлса Қувайтдаги аксар нефть конлари АҚШ компаниялари билан шерикликда ишлар эди.
Шундан кейин АҚШ зудлик билан Ироққа қарши уруш учун БМТ резолюциясини қабул қилдириб Ироққа бостириб кирди ва саноқли кунларда Саддам Ҳусайн Ироқ армиясининг таслим бўлгани ҳақидаги ҳужжатга имзо чекди. Орадан бироз ўтиб АҚШ Ироқдан қўшинларини олиб чиқиб кетди. Ўшанда Ироққа қарши уруш операциялари "Саҳродаги бўрон" деб номланган эди.

Ҳаётни қарангки Жорж Бушнинг ўғли Кичик Буш ҳам орадан 14 йил ўтиб яна Ироққа қарши уруш очди. Олдингисида Қувайт баҳона бўлган бўлса, бу сафар АҚШнинг Ироққа уруш бошлаши учун тузукроқ сабаби ҳам йўқ эди. Аммо Кичик Буш Ироқнинг кимёвий қуроллар ясаётгани, атом бомбасига эга бўлиш учун тадқиқотлар ўтказаётгани ҳақидаги ёлғон ҳисоботлар билан барибир Ироққа бостириб кирди ва бу иш Ироқ президенти Саддам Ҳусайни мусулмонлар учун улуғ байрам бўлган Ийд кунида дорга осиш билан тугади. Йўқ, тугамади. Кичик Буш отасидан фарқли равишда Ироқни босиб олганидан кейин у ердан АҚШ армиясини осонликча чиқаришни хоҳламади. АҚШ армияси ундан кейинги президент Барак Обама даврида Ироқдан қисман чиқарилди.

Катта Буш президентлик қилган ўша йилларда АҚШ аҳолиси дунёда катта урушлар бўлишини ва унда АҚШ армияси таркибида ўз фарзандлари қатнашишини унчалик хоҳламас эдилар. Шу учун ҳам Катта Буш бир муддат, бор йўғи 4 йил АҚШда президентлик қилди ва уни иккинчи муддатга сайланиб АҚШда президентлик қилишига АҚШ аҳолиси рози бўлмади ва 1992 йилдаги сайловларда Билл Клинтонга кўпроқ одам овоз берди.
Кейинчалик турли тарғиботлар натижасида АҚШ аҳолисининг АҚШ бошлаётган урушларга нисбатан фикри ўзгарди шекилли Кичик Буш ўзининг 4 йиллик фаолияти  давомида турли давлатларга нисбатан турли урушлар олиб борган бўлса ҳам уни 2004 йилда кейинги 4 йиллик муддатга қайта сайлашди. (Ўшанда айрим ОАВда Кичик Бушнинг сайловларда қинғирликлардан фойдаланиб ютиб кетгани ҳақида ҳам ёзилди. Аммо бу гап-сўзларга ҳеч ким эътибор бергани йўқ.)

Очиғи шахсан менда бу одам,яъни Катта Буш яхши таасурот қолдирмаган. У ва унинг ўғли Кичик Буш дунёда кўплаб уруш ўчоқларини ёқишган. Миллионлаб одамларнинг ҳалок бўлишига, мамлакатларнинг, шаҳарларнинг вайрон бўлишига сабабчи бўлишган. Шундай экан тарих бу иккаласини ҳеч қачон яхши гап билан эсламайди ва доим уларнинг номларини худди мендай "уруш" сўзининг ёнига қўйиб эслашади деб ўйлайман.

G20 ҳақида ривоят.

G20 саммити, гап-гаштак ва масалчи Крилов ҳақида.

Ҳадеб қишлоғимдаги *Тухумкоробка* йўллар, туманимда метан заправканинг йўқлиги ҳақида ёзавериб энсангизни қотириб ташладимми? Унда бугун ўлчовларни каттароқ оламиз. Космик кемага ўтириб турли "сфера"лардан тепага, космик бўшлиққа чиқиб Ер шарини кузатамиз ва глобал мавзуда гаплашамиз. Қани кетдик.

Қаранг, ҳамма ҳашаматли  самолётлар бир тарафга, Жанубий Америка томон учаяпти. Бу қитъада жойлашган Аргентина, ҳа ўша машҳур Мессининг туғилган юрти Аргентина пойтахти Буэнос-Айресда жаҳоннинг иқтисодий ва сиёсий тарафдан энг кучли давлатларининг раҳбарлари G20 саммитига йиғилишаяпти.

Келинг, энди бироз жиддийлашайлик. Бугунги кунда дунёда кўплаб халқаро ташкилотлар, турли саммитлар бор. БМТ, ОБСЕ, АССЕАН, ШҲТ, МДҲ, G7, G20 ва ҳоказо. Уларни баъзи бирларида доимий қўмиталар, вакиллар ишлайди. Баъзилари эса халқимизнинг  маълум бир пайтда гап-гаштакка йиғилиб турганидай маълум бир вақтда йиғилиб туришади.
Хуллас ишлашлари ҳар хил.

Эсимни таниганимдан бери биламан бу ташкилотларни биронтасининг Ер шари аҳолисига зиғирчалик нафи тегмайди. На сиёсий томондан, на иқтисодий томондан. Унда бу ташкилотлар ва саммитлар нега керак дейсизми? Мен ҳам шуни билмайман-да.

Масалан, мана шу G20  саммитини  олайлик. Номидан маълум "катта йигирматалик" давлатлари йиғилишади. Яъни дунёнинг энг кучли наҳанг давлатлари. Дабдаба ва ваҳималар билан боришади. Камида 7 юлдузли меҳмонхоналарга жойлашишади. Жини суйгани бир-бири билан учрашиб қисқа муддатга суҳбатлашади. Жини суймагани бир-бири билан рўпара келиб қолса ҳам саломлашмайди. Кейин катта бир мажлис қуриб худди Ер шарини шулар ушлаб тургандай ўзларича турли муаммоларни "кечиктирмай ҳал қилиш керак" деб гапиришади. Сўз навбати  берилмаганлари зерикарли нутқлар пайтида мудрашади. Бўлди, шу билан эртаси куни яна дабдаба ва ваҳималар билан уйга қайтишади. Саммитни тугаганидан Буэнос-Айрес аҳолиси енгил нафас олади. Чунки саммит баҳона начталаб кўчалар тўсилади ва бу иш оддий аҳолига ноқулайликлар туғдиради. Нима, сиз турли халқаро йиғинлар пайтида фақат бизда йўл ёпилади деб ўйлавмидингиз. Э, йўқ. Аргентина пойтахтида ҳам ёпишади.

Нима деяётган эдим? Ҳа, турли саммит ва халқаро ташкилотларни самарасиз йиғинлари ҳақида эди.
Ана шундай қилиб бундай саммитларни ҳам, бошқа турли ташкилот йиғинларини ҳам ҳозирча жафокаш Ер аҳлига ёрдами тегмаяпти. Сабаби, булар кеча G7, бугун G20 бўлиб, йиғилиб мажлис ўтказиб, унда роса баланпарвоз гапларни гапиргани билан, мажлис тугаб уйга қайтгандан улоқни бошқалар илиб кетмасин деб яна ўзи томон торта бошлайди.
Ана шу жойи рус масалчиси Криловнинг "Чўртанбалиқ, Оққуш, Қисқичбақа" масалига ўхшайди. "Ўлжа" яъни Ер шари ва ундаги бойликлар, арзон ишчи кучи, маҳсулотини сотиши керак бўлган бозор уларнинг ҳаммасига бирдай керак. Шу учун улар Ер шарини айланасига чангаллаб ўзига қараб тортади. Бундан эса Ердаги одамлар, айниқса ундаги 2 миллиардга яқин камбағаллар жабр тортади.

Аслида Ер шари аҳолисига уларни нафи ҳам, ёрдами ҳам керакмас. Шунчаки тинч қўйишсин, бўлди. Агар улар заминимизни тинч қўйишса ишонаверинг, урушлар ҳам бўлмайди, келишмовчиликлар ҳам. Турли томонларни гиж-гижлаётганлар ҳам, уруш чиқараётганлар ҳам, кейин уришаётганларга қурол сотаётганлар ҳам, одамлар бир-бирини ўлдириб қонини дарёдай қилиб оқизаётганида, чиқарган урушлари сабабли шаҳарлар, мамлакатлар вайрона бўлиб турганда, томоша қилиб турганлар ҳам ўшалар. Қани эди одамлар буни тушунса-ю уларни қутқусига учмаса эди. Аммо, лекин, бироқ, Афсус....

Уларни бундай фойдасиз йиғинидан ОАВ маза қилади. Роса янгиликларда кўрсатишади, газеталар ва сайтларда ёзишади. Буни кўриб, ўқиб бечора Ер аҳолисини эртанги кунидан умид қилиб ўтираверади. Ноумид шайтон дейишган ахир.

П.С. Эътибор берган бўлсангиз G20 ҳақида биронта маълумот ёзмадим. Қачон тузилгани, таркибида қайси давлатлар бор, саммитнинг мақсадлари ва ҳоказолар. Буни ёзиш менга қийин ҳам, чўт ҳам эмас. Шунчаки бизга, нафақат бизга, бутун Ер шари аҳолисига  зиғирча фойдаси тегмайдиган саммит ҳақидаги маълумотларни шунчаки ёзгим келмади. 

 

Ҳайдовчиларга лицензия қимматлик қилаяпти(ми?)

Бугун тасодифан Ургут туманида кира қилиб юрган элликка яқин ҳайдовчиларнинг туман Халқ Қабулхонаси олдида ниманидир қизғин муҳокама қилиб турганларини устидан чиқиб қолдим. Булар асосан ноқонуний кира қилиб юрган ҳайдовчилар экан. Маълум бўлишича охирги пайтларда Автомобиль транспорти агентлиги вилоят бошқармаси томонидан рейдлар кўпайган ва қўлга тушган ҳайдовчилар кўп миллионли жарималар тўлашган.
Шу масалада шикоят қилиш учун улар Халқ қабулхонасига йиғилишган экан. Уларни олдида Халқ қабулхонасининг раиси,  туман ҳокими, туман ЙҲХБ бошлиғи, лицензия берадиган ташкилотнинг вакили, тумандаги Йўловчи ташувчи корхона раҳбари бор эди.

Ҳайдовчилар ва маъмурлар ўртасидаги мунозарани эшитар эканман, ҳар икки тараф ҳам ўзлари келтираётган важлар бўйича ҳақ эдилар.
Ҳайдовчилар "кира қилаётган аксарият ҳайдовчиларнинг машиналари лизингга, ё арендага олинганини, ёқилғи қимматлигини (Ургутда аксар машиналар бензинда, ё пропанда юради. Туманда метан заправка йўқ. Бугунги кунда 1л пропанни нархи 3400-3700 сўм), йўллар ёмонлиги учун машиналар тез таъмирталаб бўлиб, топган пуллари ёқилғи ва машиналарининг таъмирига кетиб қолаётгани, шу учун оила боқишда қийналаётганлари, агар лицензия олсалар ва Йўловчи ташувчи корхона билан шартнома тузиб ишласалар ҳеч қандай даромад қилмасликлари ва шу сабабли ўша корхона билан тузиладиган шартномага мувофиқ уларга ҳар ой тўланиши лозим бўлган 510.000 сўмни бироз қисқартириб беришни, масалан ойига 300.000 сўм тўласалар ўзларига оғирлик қилмаслигини" айтар эдилар.
Маъмурлар эса буни иложи йўқлигини, нархлар қонун билан тасдиқлаб қўйилгани учун бу масалада ёрдам бера олмасликларини айтар эдилар.

Ҳозир йўловчи ташиш учун:
Ариза кўриб чиқилиши учун 184.300 сўм
Лицензия, (1 йилга) 645.050 сўм,
Йўловчи ташувчи корхона билан шартнома, ойига 510.000 сўм тўловлар бор
Кўча-куйда гаплашаман, аксарият киракашлар ана шу Йўловчи ташувчи корхонага ҳар ой тўланиши лозим бўлган 510.000 сўмни ҳаддан ошиқ белгиланган дейдилар. Тўғри, ўша ҳар ой тўланган 510.000 сўм пулдан учдан бир қисми корхонадан ҳайдовчиларга ойлик қилиб қайтарилади, бир қисми пенсия жамғармаларига қўшилади. Аммо киракашларнинг сўзларига кўра Йўловчи ташувчи корхонага 1 ойда 510.000 сўм, 1 йилда 6.120.000 сўм тўлаш киракашлар учун оғирлик қилаяпти.
Аслида Йўловчи ташувчи корхона ўша тўловлар эвазига ўзи билан шартнома тузган ҳайдовчиларнинг машиналарини ҳар кун ишдан олдин кўрикдан ўтказиши, ўзларини тиббий кўрикдан ўтказиши, агар кимнидир машинаси таъмирталаб бўлса уларга арзонроқ нархда эҳтиёт қисмлар етказиб бериши лозим. Аммо, улар амалда буларни биронтасини ҳам қилмайди. Аксарият ҳолларда ҳайдовчилардан пулини олиб ҳеч қандай кўриксиз йўлланмани бериб юбораверади.

Таклифим: Айнан йўловчи ташишда йиллик лицензияни ҳам, Йўловчи ташувчи корхона билан шартнома тузиб унга ойма-ой 510.000 сўм тўлаб боришни ҳам тугатиш керак ва кира қилмоқчи бўлганларга ойлик патент жорий қилиш керак ва уни жорий қилишда аҳолининг яшаш шароити албатта инобатга олиниши керак. Чунки кира қилмоқчи бўлган ҳайдовчининг тўловлари катта бўлиб бораверса, аҳолига йўл ҳақи шунча қиммат бўлиб бораверади. Шундай экан тегишли ташкилотлар шу масалани яна бир бор кўриб чиқсалар мақсадга мувофиқ бўлар эди.

Ҳайдовчилар шикоят қилиш учун Халқ қабулхонаси олдига йиғилар экан, уларга тушунтириш ишларини олиб бораётган туман мутасаддилари орасида бўлган туман ҳокимининг шикоятчиларга қандай муомала қилиши мени кўпроқ қизиқтирарди. "Ўзи ноқонуний кира қилса-ю яна шикоят қилиб келса, ҳоким ҳозир буларни қувиб юборади" деб ҳам ўйладим. Аммо ҳоким анча одамохун ва оддий одам экан. Шикоятчиларга яхши гапириб, саволларга эринмай жавоб бериб, олдидаги туман мутасаддиларидан ҳайдовчиларга нима ёрдам қилиш мумкинлигини сўради. Шунингдек ҳайдовчилардан бозорлар олдида тирбандлик юзага келтирмасликни илтимос қилди.Гапирганда ҳам кескин гапирмай юмшоқлик билан тушунтирди.
Умуман олганда туман ҳокими Маматжон Турдиевни оддий халққа қилган муомаласи бошқа ҳокимларга ўрнак бўлгулик экан.

Метан газ заправкаларида нима муаммо бо?

Охирги пайтларда метан заправкаларда нархлар кескин ошди, Молия вазирлиги пўписа қилганидан кейин бироз тушди.
https://www.mf.uz/news/3226.html
Умуман олганда метан заправкаларда нима муаммо бор? 
Сентябрь ойининг ўрталарида соат кечки 23.30 ларда қўшни Тойлоқ туманидаги метан заправкага бордим. Ургутда метан заправка йўқ, ургутликлар доим ўша ёққа боришади. Борсам заправка ёпиқ. Оператордан нега заправкани ёпиб қўйганларини сўрасам у, "Ака,  бизга газ беришда лимит белгилаган. Агар мен ҳозир сутка давомида тўхтовсиз ишлайверсам ўзимга берилган лимитни 20 кунга етмасдан сотиб тугатаман. Кейин ойни охиригача, ё заправкани ёпиб қўйишим керак ёки икки баробар қимматига газ олиб уни зарарига сотишим керак. Шу учун кечки соат 23.00 дан эрталабки 5.00гача заправкани ёпишга мажбур бўлаяпмиз" деди.
Ўшанда бир куб газни нархи 1600 сўм эди.
Орадан бироз ўтиб нархни 1900 сўмга чиқаришди. 16 ноябрь кунидан бошлаб нархни бирданига 2200 сўмга чиқаришди. Молия вазирлигининг пўписасидан кейин ану куни борсам нарх 1850 сўм. Нархни туширишибди. Аммо...

Аммо, ёз ўтди, куз ўтаяпти ҳеч навбат бўлмаган метан заправкада охирги  пайтларда яхшигина навбат бўлаяпти. Охирги борганимда роса 40 минутда газ қуйиб чиқдим. Олдинлари борганимда заправкадаги ҳамма колонкалар доим биравакийига очиқ бўлар эди. Энди эътибор бериб қарасам 6 та колонкани иккитаси очиқ, қолгани навбатини кутаяпти. Буни ҳисобидан эса навбат катталашиб бораяпти. Буни сабаби билан қизиққанимда гап яна ўша лимитга бориб тақалаяпти.

Хўш, бундай ҳолда нима қилса сих ҳам, кабоб ҳам кўнмайди? Фақатгина газни камроқ бериб аҳволни ўнгласа бўлади.
Шу учун метан заправкаларда энди берилаётган ойлик лимитдан шошилмай фойдаланиш ва уни ойни охиригача бемалол етказиш учун сунъий навбат юзага келтирилаяпти ва операторлар газ қуйиш колонкаларини навбати билан ишлатишаяпти. Буёқда эса одамлар метан заправкаларда соатлаб қимматли вақтларини йўқотмоқда.

Мени бир нарса ҳайрон қолдираяпти. Метан заправкаларга лимит белгилаш кимга ва нимага керак?
Нефтимиз кам ва уни катта қисмини четдан олаётган бўлсак. Шундай экан метан заправкаларда белгиланган ойлик лимитни бекор қилиб уларга хоҳлаганларича газ сотишларига имконият берсак яхши эмасми?
Қолаверса бензин, соляркада юрган машиналар қанча камайса экологиямиз учун яхши эмасми? Қолаверса бензин ва соляркани қанча кам ишлатсак уни импортига сарфланаётган валюта ҳам тежалмайдими?

Ўтган 2017 йилнинг 14 июнь куни Халқаро Пресс-клубда “Ўзбекнефтгаз: янги даврга янги стратегия билан” мавзусидаги навбатдаги сессия бўлиб ўтган ва сессия давомида Ўзбекистондаги нефть ва газ соҳасидаги мавжуд вазият ҳамда соҳанинг истиқболлари, шунингдек янги лойиҳалар муҳокама қилинган эди.
https://kun.uz/news/2017/06/15/viloatlarda-ekilgi-etismovciligi-olatiga-nima-sabab-bulmokda
Ўшанда сессияда қатнашган "Ўзнефтмаҳсулот" компаниясининг бошқарув раиси Музаффар Файзиев жумладан шундай деган эди:
"Ҳозирда барча вилоят ва туман ҳокимликларида график жорий қилинган. Эндиликда нефть импортини камайтириш ва ўзимизда ишлаб чиқарилаётган хом-ашёдан экологик ёқилғига ўтиш сиёсати амалга оширилади. Айни дамда вилоятларда 90 фоиз автотранспорт воситалари газга ўтган. Шунингдек, ҳозирда Ўзбекистонда ишлаб чиқарилаётган автомобиллар ҳам газ ўрнатишга мосланган.

Шунингдек, яқин келажакда аҳолининг ёқилғидан газга ўтишини таъминлаш учун газ нархини 5 йил ичида  оширмаслик бўйича янги дастур лойиҳаси ўрганилмоқда. Бу эса ўз навбатида ёқилғи шохобчаларидаги тирбандлик, бензиннинг кўчаларда "норасмий" сотилишини олдини олади ҳамда ўзимизда ишлаб чиқарилаётган маҳсулотдан оқилона фойдаланишга имкон беради".

Жаноб Файзиев "газ нархини 5 йил оширмаслик бўйича лойиҳа ўрганилаяпти" деб гапирган пайтида метан заправкаларда метан газнинг бир куби 1300-1600 сўм эди. Орадан бир йил ўтиб бугун нархлар 1850-2100 сўмгача бўлаяпти. Энди нархлар фоиз ҳисобида қанча ошганини ўзингиз ҳисоблаб олаверинг.

Хўш, бу ишларга кимдир изоҳ берадими, ё ҳар доимгидай ёпиқлик ёпиқлигича тураверадими?

СССР ҳақида 2- пост

СССР ҳақида, 2-пост.

Бундан бир неча кун олдин СССР даги айрим тушунарсиз ишлар ҳақида ёзганимдан кейин муштарийлардан бир нечта "боплабсиз" деб ёзилган хабар билан бирга иккита муштарийдан "ўша даврни фақат қора томонларини ёзибсиз, яхши тарафларини ҳам ёзинг" деган мурожат ҳам бўлди. Уларнинг бири мурожат қилганида қайсидир мавзу устида ишлаб турганим учун гапни қисқа қилиб "ҳа, хўп" деб жавоб қайтардим. Иккинчи муштарийга эса.....

СССР пайти... тўғри, 1960-йиллардан кейин анча ривожландик. Шаҳарлар обод бўлди. Кўплаб завод ва фабрикалар қурилди. Инфратузилма яхшиланди. Аммо бу ишларни бизга ўрислар ёнидан қилиб бергани йўқ. Халқимизнинг пулига, шунингдек мамлакатимиздан қазиб олинган қазилма бойликлар ҳисобига, халқимизнинг оғир меҳнати ҳисобига қилинган

Тўғри, биз СССР деган давлат таркибида яшамасак ўша ишлар қилинмаслиги ҳам мумкин эди. Аммо ишонинг, СССР пайтида ўша ишлар бўлиши учун халқимиз оғир-оғир бадалларни тўлаган.
1920-30 йилларда "босмачи" деб, "бой-қулоқ" деб, кейинчалик 1937 йилдан Сталин ўлган 1953 йилгача эҳҳе қанча ҳамюртларимиз қурбон бўлишган.
Ундан сўнг Ш.Рашидовни ўлимидан сўнг бироз ўтиб 1984 йилдан бошлаб "Пахта иши" баҳона яна кўплаб юртдошларимиз жувонмарг қилиндилар.

Гоҳида кимлардандир эшитиб қоламан, "СССР пайти яхши эди, 100 -120 сўм маъош олиб бир ой ҳеч нарсани ўйламасдан яшар эдик" дейишади. Тўғри, СССР даврида ким ойлик маъош олиб ишлаган бўлса тузукроқ яшаган. Аммо қишлоқ хўжалигида банд бўлган одамларни бундай деб бўлмайди. Улар қишин-ёзин даладан бери келмай оғир шароитда яшашган.
Ўша шаҳар жойларида маъош олиб бироз тузукроқ яшаганлар ҳам 1970-75 йилдан кейин тузукроқ яшаганлар. Унгача эса ҳамманинг аҳволи бирдай оғир бўлган. Хўш, шуни "СССР даврида яхши яшаганмиз" деб бўладими?

Бу гапларни ўқиб мен ҳақимда "бу одам СССРни ёмон кўради, шу учун ёмонлаяпти" деган хаёлга бормаслигингизни сўрар эдим. Мен ўша даврни ёмонлаб ёзаётган гапларимни осмондан олмаяпман, бир қисмини ўзим кўрганман. Шунингдек машҳур адибларимизнинг эсдаликларидан, асарларидан ўқиб билганман.
Узоққа бормайлик, Шукур Холмирзаевнинг "Ўзбек характери" номли ҳикоясини ўқиган бўлсангиз мен ўша даврни тасвирлашда муболаға қилмаётганимни биласиз. Мабодо ўқимаган бўлсангиз, албатта топиб ўқинг.
Шунингдек Тоғай Муроднинг Отамдан қолган далалар деган романи ва шу роман асосида олинган фильм бор. Ана шу романда ҳам, фильмда ҳам ўша давр воқеалари ҳаққоний тасвирланган.

Энди ўзим кўрганларимга келсак 1984-85 йилларда маҳалламизда, гарчи биз туманимиз маркази Ургут шаҳри билан туташ яшаган бўлсак-да, вилоят маркази биздан бор йўғи 50 км узоқликда бўлса ҳам одамлар ўта фаровон яшашмасди. Маҳалламиздаги машина сони ўнтача ҳам чиқмас эди. Айримларда мотоцикл бор эди, қолганлар эшакда юришар эди.
Уйларнинг аксариятини томи лойсувоқ эди. Кейинчалик чердак қилиниб шифер ёки тунука билан ёпилди.

Ўша пайтда бир нарса намунали тарзда эди. Китоб чиқариш. Йил давомида ҳисобсиз китоблар чоп этилиб мамлакат бўйлаб тарқатилар эди. Аммо ўша китобларнинг аксарияти тузумга хизмат қилиши лозим бўлган китоблар эди. 

Ўша давр қандай бўлганлиги ҳақида яна бир факт: Ўзбекистондаги қишлоқлардаги мактабларнинг аксарияти 1960-70 йилларда пахса билан тикланган эди ва мамлакат бойиган 1980 йилдан кейин ҳам ўша мактабларни замонавий қилиб қуриб бермаган. Ўша мактаблар мустақилликдан кейин, 2004-09 йиллардаги давлат дастури бўйича бузиб ташланиб замонавий қилиб қайта қурилди. Бунга ўзларинг ҳам гувоҳ бўлдинглар.
Кун оралатиб, ҳар бирига миллиардлаб рублни сарфлаб космосга турли мақсадларда ракета учирган СССР Ўзбекистондаги халқ пахсадан ҳашар қилиб қурган мактабларни янгилаб бера олмаган эди.

Албатта, ўша даврда Россия, Украина, Болтиқбўйи давлатлари ва Белоруссияда аҳвол биздагидай бўлмаган, уларда шароит яхшироқ бўлган. СССР фақат бизни, Ўрта Осиё республикаларини кўпроқ эзган.
Энг муҳими бизга қандай шароит қилиб бермасин ёки қорнимизни қанчалик яхши тўқламасин ўша даврда биз уларга мустамлака эдик, қул эдик.
Ўшандай ҳолатни қандай қилиб яхши тарафлари бўлиши мумкин?